Với việc đã có 43 tỉnh/thành phố triển khai Trung tâm điều hành thông minh (IOC), 12 tỉnh/thành phố đang triển khai và dự kiến cũng sẽ sớm đưa và sử dụng hệ thống này, Việt Nam đang đứng trước cơ hội xây dựng một hệ thống kết nối toàn diện từ Chính phủ tới các địa phương, qua đó giải quyết các bài toán tại các đô thị và thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số quốc gia.

Xây dựng thành phố thông minh: Lời giải cho nhiều bài toán đô thị hóc búa

Hiện nay, xu hướng đô thị hóa nhanh chóng đang diễn ra ở nhiều nơi trên thế giới, điều này trước tiên đặt gánh nặng lớn lên hệ thống cơ sở hạ tầng công cộng hiện hữu. Trong khi đó, hệ thống cơ sở hạ tầng đã đạt tới tuổi thọ thiết kế ở các nước phát triển, hoặc không được thiết kế bài bản ở các nước đang phát triển.

Đối nghịch với thực trạng này, nguồn ngân sách của các chính quyền đô thị ngày càng eo hẹp trong bối cảnh tình hình kinh tế ngày càng phức tạp và xu hướng hội nhập của thế giới. Bên cạnh đó, sự xuất hiện và tiến triển rất nhanh của nền công nghiệp 4.0 đã thúc đẩy sự cải thiện của dân trí đồng nghĩa với nhu cầu của người dân về chất lượng cuộc sống, chất lượng các dịch vụ công tại các đô thị ngày một tăng cao.

Những bài toán hóc búa của các đô thị ngày nay. Các vấn đề này sẽ được giải quyết nếu triển khai đô thị thông minh.

Theo nghiên cứu của Liên Hiệp Quốc, dự kiến đến năm 2050, hai phần ba dân số toàn cầu và 64% dân số tại các nước Châu Á sẽ tập trung sinh sống trong các đô thị. Điều này đặt gánh nặng lớn lên hệ thống cơ sở hạ tầng công cộng hiện hữu vốn đã đạt đến hoặc vượt xa tuổi thọ thiết kế.

Sự quá tải về kết cấu hạ tầng cũng kéo theo hàng loạt các vấn đề về môi trường, giao thông, y tế, ngập nước v.v. gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống người dân. Thêm vào đó, quá trình toàn cầu hóa và hội nhập cũng đặt ra yêu cầu cho các thành phố phải nâng cao hiệu quả hoạt động, năng lực cạnh tranh để thu hút các nguồn đầu tư nhằm phát triển kinh tế.

Theo đại diện Tập đoàn VNPT, tất cả những bài toán trên có chung một lời giải, đó là xây dựng các đô thị thông minh. Đó là lý do VNPT thời gian qua đã phối hợp cùng hàng chục tỉnh/TP tại VN triển khai các đô thị thông minh, trong đó triển khai hệ thống Trung tâm điều hành thông minh IOC được xem là một bước đi quan trọng và ưu tiên hàng đầu.

Trung tâm điều hành thông minh IOC - Giải pháp kết nối Chính phủ và các đô thị tại Việt Nam

Không chỉ đóng vai trò cốt lõi để xây dựng thành phố thông minh, trong tư duy và thực tiễn triển khai của VNPT, IOC chính là thành tựu của quá trình chuyển đổi số hoàn thiện nhất để thay đổi mọi lĩnh vực quan trọng của đời sống và mang lại những giá trị ý nghĩa thiết thực cho các cá nhân cũng như các tổ chức.

Vì lẽ đó, VNPT luôn tập trung nguồn lực, nghiên cứu, phát triển để các IOC phát huy hết hiệu năng, công suất. Xác định rõ, mọi dữ liệu chỉ có giá trị khi chúng được kết nối giữa các cấp, nên VNPT đã xây dựng hệ thống IOC không chỉ cho các địa phương mà cho cả cấp Chính phủ và các Bộ, Ban, ngành, nhằm tạo một hệ thống kết nối toàn diện nhất giữa Chính phủ - địa phương.

Đến nay, Hệ thống IOC đã được Tập đoàn VNPT đã triển khai từ cấp chính phủ (Trung tâm thông tin, chỉ đạo điều hành của Chính phủ) kết nối với IOC cho nhiều Bộ ban ngành và với IOC tại 43 tỉnh/thành phố.

Mô hình kết nối IOC từ Chính phủ - địa phương

VNPT đang tiếp tục triển khai IOC cho nhiều Bộ ngành khác và cho các tỉnh/thành phố còn lại. Với cấp địa phương, bên cạnh 43 tỉnh/thành phố đã triển khai IOC, hiện có 12 tỉnh/thành phố đang được VNPT triển khai và dự kiến sẽ sớm được đưa vào vận hành chính thức hệ thống IOC, nâng tổng số tỉnh/thành phố triển khai lên con số 55. VNPT kỳ vọng sẽ triển khai hệ thống này cho tất cả các tỉnh/thành để tạo một hệ thống kết nối trên toàn quốc.

Với sự đầu tư bài bản và tầm nhìn chiến lược, xác định phạm vi trển khai và kết nối toàn quốc nên hệ thống IOC của VNPT được xây dựng một cách linh hoạt với nhiều khả năng vượt trội: cảnh báo, dự báo, hỗ trợ ra quyết định, phân tích và tìm đặc trưng dữ liệu…; kết nối dữ liệu từ các hệ thống khác nhau, lưu trữ và đưa ra danh mục dữ liệu thống nhất; khả năng tùy biến dữ liệu theo các góc nhìn (point of views) khác nhau, đảm bảo tính chính xác, nhất quán và tuân thủ theo các tiêu chuẩn về bảo mật, quyền truy cập và chia sẻ, đảm bảo an toàn dữ liệu, kết nối.

VNPT IOC cũng trở nên khác biệt khi đảm bảo khả năng tích hợp và cung cấp dữ liệu theo các tiêu chuẩn đặt ra; xây dựng các modul riêng biệt để phù hợp với từng loại đối tượng; hỗ trợ đầy đủ tới tất cả các tỉnh thành, tất cả các lĩnh vực, mọi loại đối tượng và cùng xây dựng, tối ưu, kết nối tới các chuyên ngành cụ thể tại mỗi tỉnh thành trên cả nước.

Đặc biệt, nhờ kinh nghiệm xây dựng thành công các thành phố thông minh của VNPT, các IOC đã và đang ứng dụng những công nghệ phù hợp nhất đối với từng tập khách hàng khác nhau; tùy biến theo yêu cầu của từng địa phương triển khai và không giới hạn công nghệ hay phụ thuộc vào một đối tượng cụ thể. Bên cạnh đó, nhờ đặc thù của kiến trúc mở và tận dụng tối đa những thành phần đang có của khách hàng, các IOC đang vận hành tại các tỉnh/thành phố cả nước được VNPT xây dựng, thiết kế và phát triển đảm bảo kế thừa và tái sử dụng trong tương lai.

Tập đoàn VNPT kỳ vọng nếu hệ thống IOC được triển khai đồng bộ cho tất cả các tỉnh/thành phố sẽ giúp giải quyết những vấn đề tồn tại cố hữu tại các đô thị, góp phần đưa Việt Nam trở thành quốc gia đi đầu trong chuyển đổi số và xây dựng thành phố thông minh.